Bedrijfsvoering
Risicomanagement en Veiligheidszorg
Goede voorbereiding is het halve werk
Wie nadenkt over de mogelijke risico’s die hij loopt, zal onverwachte kanten van zijn organisatie ontdekken. Zo kan het in kaart brengen van de risico’s, een manier zijn om jezelf – en je bestuur – scherp te houden. Risicomanagement gaat over het strategisch nadenken en in kaart brengen van de organisatie. Veiligheidszorg gaat over de concrete acties die je onderneemt om veilig te werken, ook al het mis gaat.
De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed heeft verschillende posters ontwikkelt over verschillende onderwerpen:
Crisisbewust worden-zijn-doen in 5 stappen
Downloads en literatuurtips
Voorbereid bij calamiteiten en crisis
Een uitslaande brand in het archief. Langdurige stroomuitval, een aanslag in de ontvangsthal, het zijn scenario’s waar je liever niet aan denkt. Breng de risico’s in kaart en tref voorzieningen om bij calamiteiten in actie te komen. Maar wie neemt het voortouw en hoe ga je te werk?
Rijksdienst Cultureel Erfgoed, 2016.
Rijksdienst Cultureel Erfgoed, 2019
Cultuur en Ondernemen, 2014
MuSeCo, 2006
Collectiehulpverlening: maak vooraf een plan
Collectiehulpverlening is erop gericht de schade te beperken en de museale objecten in veiligheid te brengen. Bijvoorbeeld bij brand, diefstal of wateroverlast. Een calamiteitenplan maken is teamwork, waarbij kennis, betrokkenheid en inzet van iedereen in de organisatie nodig is.
In de downloads vind je handleidingen om stap voor stap een plan te maken, een factsheet en voorbeelddocumenten om direct in te vullen.
Erfgoedhuis Zuid-Holland, 2023
Erfgoed Gelderland, 2019
Erfgoed Gelderland, 2019
ICN, 2003
MuSeCo, 2006
Calamiteitenwijzer
De Calamiteitenwijzer dient als geheugensteun bij calamiteiten en als beknopt hulpmiddel bij de voorbereiding op calamiteiten. Het is een handig instrument dat je kunt ophangen in alle werkruimtes en waar alle museummedewerkers mee vertrouwd zouden moeten zijn. De Calamiteitenwijzer is geactualiseerd met meer informatie over cybercrime.
RCE, 2021
Voorbeeldlijst externe partijen en calamiteitendiensten
Wanneer er na een brand of explosie schade is, wordt hulp ingeroepen bij stichting Salvage. Alleen de bevelvoerder van de brandweer kan hiertoe besluiten.
Ook is het mogelijk om zelf afspraken te maken met calamiteitendiensten. Deze zijn gespecialiseerd in het beredderen van collectie(onderdelen). Hieronder staan voorbeeldlijsten van zaken waar je graag vooraf over wilde nadenken, in geval van een calamiteit. Ze zijn te gebruiken om het eigen calamiteitenplan concreter te maken.
LCM, eerste uitgave 2017, aangepast in 2023
MuSeCO, 2008
LCM, 2005
Brandschadewiel
Het Brandschadewiel geeft heldere en beknopte informatie over het voorkomen van brand. Ook beschrijft het hoe verdere schade aan collectie en gebouw is te voorkomen met daarbij een uitleg per materiaalcategorie. Beschouw deze tips als ‘EHBO’. Raadpleeg altijd zo spoedig mogelijk de deskundige, die verantwoordelijk is voor de veiligheid van mensen en van het gebouw en erkende restauratoren voor de veiligheid van jouw collectie. De site van de RCE is het meest up-to-date. Maar in gedrukte vorm is ook nog een exemplaar uit 2011 te bestellen via de webwinkel.
Waterschade
De Waterposter laat door middel van vijf stappen zien wat een erfgoedbeheerder kan doen om zich voor te bereiden op een overstroming of wateroverlast door extreme regenval. Het zijn scenario’s om serieus rekening mee te houden. Nederland grenst voor het grootste deel aan water en meer dan de helft van het land bevindt zich in een overstromingsgevoelig gebied. Daarnaast treedt door de klimaatverandering steeds vaker extreme regenval op. De kans dat erfgoed met water in aanraking kan komen, neemt dan ook toe.
Het Waterdossier van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed vertelt meer over de reële waterdreiging voor collecties en archiefstukken.
RCE, 2015
Incidentenregistratie
Zicht krijgen op incidenten vraagt om een goede aanpak en om draagvlak binnen de organisatie. Wat is nodig om incidentenregistratie goed in te voeren en te verankeren binnen jouw organisatie? Daar is een vijfstappenplan voor en een digitale Database Incidenten Cultureel Erfgoed (DICE).
Kijk voor meer informatie en om je in te schrijven in het digitale incidentensysteem op Veilig Erfgoed.
Balie en suppoost: klantvriendelijk beveiligen
In deze syllabus staan talloze tips en adviezen over het klantvriendelijk benaderen van de bezoekers terwijl je oog houdt voor de veiligheid van collectie, gebouw en bezoekers.
Gelders Erfgoed, 2008
Museumpeil 28
Dit nummer van Museumpeil is geheel gewijd aan veiligheidszorg in collectiebeherende instellingen.
LCM, 2007
CHV-app
In de Google Playstore vind je de CHV-app van VanWaarde museumwacht. Weet jij wat je moet doen bij een calamiteit waarbij waardevolle collecties, objecten of archieven betrokken zijn? Met deze app heb je de juiste CHV (Collectie Hulp Verlening) instructies altijd op zak.
Risico-analyse in Ons’ Lieve Heer op Solder
In deze publicatie lees je over de integrale risico-analyse die door ICN en de medewerkers van Ons’ Lieve Heer op Solder in 2003 is uitgevoerd. Alle mogelijke risico’s in en rond het museum zijn zo precies mogelijk in kaart gebracht. Het gebouw en de kunst (de roerende collectie) werden daarbij volledig doorgelicht. Een revolutie in Nederland om een gebouw en collectie op zo’n manier te bekijken. De toegepaste methodiek is ook in andere musea bruikbaar.
Neem contact op met een adviseur
De consulenten van het LCM helpen je graag persoonlijk verder. Afhankelijk van de provincie waar je je bevindt vaak zelfs op kosten van de provincie! Neem contact op met de dichtstbijzijnde consulent over de mogelijkheden.
Of zoek een leverancier
Ben je op zoek naar een bedrijf dat je kan helpen, kijk een op deze leveranciers pagina. Daar tref je betrouwbare bedrijven die gespecialiseerd zijn in musea en erfgoed.
